Voor Utrechters met een laag inkomen bestaan er minimaregelingen. De aanname (eind 2019) van de gemeente was echter dat deze niet voor iedereen even bekend en toegankelijk zijn. Zeker niet voor nieuwe doelgroepen die nú door de coronacrisis extra hard geraakt worden zoals ZZP’ers, studenten en werkenden met een laag inkomen. Om meer Utrechters sneller en beter te kunnen ondersteunen heeft de Gemeente Purpose gevraagd hier onderzoek naar te doen. Je kunt het onderzoek hier downloaden.
Buurtteam tot McDonald’s: in gesprek met 50 inwoners & hulpverleners
We deden een analyse van de regelingen en de aanvraagprocessen en zijn daarnaast vooral in gesprek gegaan met inwoners en hulpverleners. Om een diverse groep te spreken zijn we de stad in gegaan. We zochten plekken op waar we wellicht inwoners konden spreken met een beperkt inkomen. Dat heeft ons op allerlei plekken gebracht, zoals facilitaire bedrijven, uitzendbureaus en fastfood restaurants. Soms waren het korte gesprekjes, dan weer diepte interviews.
Door deze gesprekken hebben we een goed en divers beeld gekregen van de bekendheid en toegankelijk van de verschillende regelingen voor verschillende groepen Utrechters. In het rapport vind je verschillende doelgroepen en de ‘klantreis’ die ervaren wordt bij het aanvragen van regelingen.
Apart aanvragen van regelingen zorgt voor complexiteit voor inwoners
Uit het onderzoek komt naar voren dat Utrechters allereerst vooral blij zijn dat er minimaregelingen bestaan en dat toekenning een gevoel geeft van vrijheid en steun. Regelingen verschillen echter van elkaar op veel gebieden (grondslag, uitvoeringsorganisatie, bewijsstukken, voorwaarden), wat zorgt voor complexiteit. Het apart moeten aanvragen van elke regeling kost Utrechters veel tijd en moeite, blijkt uit het onderzoek. Het onderzoek laat zien dat diverse doelgroepen een andere dienstverlening nodig hebben. Sommige kunnen of durven het nu niet zelfstandig aan te vragen.
Werkende armen minder bekend met regelingen. U-Pas meest bekend
Uit het onderzoek blijkt dat ZZP’ers en werkende armen veelal niet bekend zijn met de regelingen. We hoorden ook terug dat ze het gevoel hebben tussen wal en schip te vallen en dat zij daardoor minder snel naar de gemeente gaan. Van de onderzochte regelingen is de U-pas het meest bekend. De IIT en bijzondere bijstand zijn het minst bekend. Mond-tot-mond reclame en gerichte brieven hebben de meeste impact op bekendheid.
Utrecht zet in op één sterk merk, éen aanvraagportaal en een doelgroepgerichte dienstverlening
Het rapport is ondertussen in een brief naar de raad gestuurd. Utrecht gaat op basis van het rapport inzetten op drie pijlers.
1) Communicatie – één sterk merk: Van aanbodgerichte communicatie per regeling naar het promoten van één plek om al je regelingen aan te vragen. Daarbij wordt specifiek aandacht gegeven aan werkenden aan de onderkant van de arbeidsmarkt (onder andere zzp’ers en flexwerkers)
2) Infrastructuur – één aanvraagportaal: Om dit mogelijk te maken is gemeente Utrecht mede-initiatiefnemer in de ontwikkeling van een ‘Virtueel Inkomstenloket’. Dit wordt één landelijk systeem waar je alle landelijke en lokale regelingen in één keer aan kunt vragen. Het project wordt uitgevoerd onder coördinatie van VNG Realisatie en ook Purpose is betrokken bij de ontwikkeling. Zo dragen we eraan bij dat het advies daadwerkelijk handen en voeten krijgt.
3) Dienstverlening – doelgroepgericht: Utrecht gaat de dienstverlening rondom de aanvragen aanpassen aan de behoeften van verschillende doelgroepen. Ook worden, waar mogelijk, de grondslagen van de regelingen vereenvoudigd en het aantal benodigde bewijsstukken verminderd.
Wij zijn blij dat veel van de aanbevelingen door Gemeente Utrecht zijn overgenomen. We hebben vertrouwen dat dit de minimaregelingen toegankelijker en bekender gaat maken.
Meer weten? Het rapport kan je hier downloaden.