Welke initiatieven helpen bij het bestrijden van geldstress?

Ervaren gezondheid van gezinnen in kwetsbare situaties verbeteren door geldstress te bestrijden

Binnen het 10-jarig programma Samen Kansrijk en Gezond zet FNO zich in voor het verbeteren van de ervaren gezondheid van gezinnen in kwetsbare situaties in Nederland. Het programma werkt actief samen met ervaringsdeskundigen en hanteert een gebiedsgerichte aanpak. Ervaringsdeskundigen en experts adviseerden het programma om aandacht te besteden aan de relatie tussen geldstress en ervaren gezondheid. Samen Kansrijk en Gezond wil zich daarom bij de werving van nieuwe gebieden in 2022 richten op het versterken van initiatieven die inzetten op de relatie tussen geldstress en ervaren gezondheid.

Samen Kansrijk en Gezond heeft Purpose gevraagd om:

• inzichtelijk te maken wat de relatie is tussen geldstress en ervaren gezondheid
• inzicht te bieden in initiatieven die zich bezighouden met het bestrijden van geldstress in Nederland
• ervaringsdeskundigen en experts te bevragen over wat er al goed gaat in het bestrijden van geldstress en wat er nog beter kan

De focus lag op de laatste twee punten.

Onderzoek combineert bureauonderzoek met het perspectief van ervaringsdeskundigen, experts en bestaande initiatieven

Het onderzoek bestond uit vier onderzoeksfases:

• Bureauonderzoek

We voerden een literatuurstudie uit waarin we de relatie tussen financiële problemen, geldstress en ervaren gezondheid onderzochten. Deze resultaten doorleefden we met het team van Samen Kansrijk en Gezond.

• Perspectief van experts

In de loop van het onderzoek hielden we 19 interviews met een breed palet van experts vanuit de onderzoekswereld en de praktijk. We spraken hen over hoe wij geldstress in Nederland nu bestrijden en waar kansen liggen voor verbetering.

• Advies van ervaringsdeskundigen

In twee bijeenkomsten met ervaringsdeskundigen praatten we over hun ervaringen met geldstress. Zij deelden hun ervaringen en inzichten met betrekking tot de oorzaken en gevolgen van geldstress en gaven advies over wat werkt bij het bestrijden van geldstress.

• Verdieping en betekenisgeving

Op basis van de inzichten uit het onderzoek ontwikkelden we een model om de gevonden initiatieven te categoriseren. Via dit model konden we zien op welke thema’s nog weinig gebeurt. We spraken een aantal kansrijke initiatieven over hoe zij te werk gaan, wat zij weten over de effectiviteit van hun aanpak en welke lessen zij geleerd hebben.We formuleerden adviezen om handelingsperspectief te bieden in het bestrijden van geldstress.

Het onderzoek toont aan dat er meer aandacht nodig is voor geld bij het bestrijden van geldstress

Uit het onderzoek blijkt dat er veel kansen liggen om initiatieven die geldstress bestrijden te verbeteren. Het rapport brengt in een quickscan het landschap aan initiatieven samen in één overzichtelijk model dat bestaat uit drie elementen: geld, financieel gedrag en ondersteuning vanuit de omgeving. Uit dit overzicht en de gesprekken met ervaringsdeskundigen en experts blijkt dat veel initiatieven werken aan financieel gedrag en ondersteuning. Er is veel minder aandacht voor het versterken van bestaanszekerheid met ‘geld’. Er is daarom meer aandacht nodig voor initiatieven die geld geven, schulden kwijtschelden en/of helpen met sparen.